سؤال:
بعضی از دعا ها فضیلت
و ثواب های زیادی برایشان یاد شده مثل دعای معراج و دعای صحیفه و غیره و من همیشه این
دعاها را می خواندم
ولی چند وقت پیش خواندم که این روایات هیچ سندی ندارند.
اگه هیچ سندی ندارند یعنی ثوابی
ندارند؟
در جایی خواندم
که در فقه یک چیزی به اسم «مسامحه بر ادله» هست که حتی این روایات سند نداشته باشد،
ثواب شامل آدم می شود.
آیا این درست است؟
جواب:
دعاهایی که فرمودید در منابع مهم روایی شیعه و سنی نقل شده است و برخی به لحاظ سندی ضعف هایی دارد.
ولی این ضعف روایت ها خدشه ای بر اعتبار و ارزشمندی دعا نمی زند و محتوای غنی برخی از این ادعیه حکایت از آن دارد که از یک منبع قوی و معنوی صادر شده است.
درحدیث
صحیحی از هشام بن سالم
از امام صادق علیه‌السلام آمده
است:
«من بلغه عن النبی - صلی‌الله‌علیه‌وآله- شیء من الثواب فعمله کان
اجر ذلک له و ان کان رسول الله - صلی‌الله‌علیه‌وآله- لم یقله[1]»؛
یعنی:
اگر روایتی از پیامبر- صلی‌الله‌علیه‌وآله- در مورد ثواب بر انجام عملی، به شخصی برسد و او به همین قصد به آن عمل کند، اجر و ثواب آن عمل را می‌برد، هر چند پیامبر- صلی‌الله‌علیه‌وآله- آن را نفرموده باشد.
این حدیث ومشابه آن قاعده ای را در اختیار فقها نهاده که معروف به قاعده« من بلغ» شده است.
طبق این قاعده اگر کسی به خاطر حدیث منتسب به پیامبر عملی را به خاطر ثوابی انجام دهد و یا کاری را ترک کند و لو بعدا ثابت شود که آن حدیث را نگفته خدای عزوجل به او پاداش می دهد.
با توجه به نکته یاد شده بر فرض عدم صحت روایات دعاهایی که نام بردید اگر از آن جهت که این دعاها را و ثواب هایش را به پیامبر- صلی‌الله‌علیه‌وآله- نسبت داده اند انجام دهید مشمول پاداش الهی خواهید بود.
