محمد علی فتحی

روایت اول:

ابوحمزه ثمالی از حضرت امام محمدباقر(علیه‎السلام) نقل می‌کند که فرمود:

چون هنگام وفات حضرت علی بن الحسین(علیهماالسلام) فرا رسید، من را به سینه خود چسبانید و فرمود:

پسرم، تو را به چیزی وصیت می‎کنم که پدرم به هنگام وفاتش به من وصیت کرد. او فرمود:

 از ظلم به کسی که علیه تو یاری جز خداوند ندارد بپرهیز و هرگز خود را بر آن آلوده مساز.

روایت دوم:

از حضرت ابی الحسن(علیه‎السلام) نقل شده است که امام سجاد(علیه‎السلام) در هنگام وفات بیهوش شد. سپس چشمان خود را گشود و سوره واقعه و فتح را قرائت کرد و بعد گفت:

حمد خداوندی را که وعده خود به ما را راست گردانید و همه‌ی بهشت را به ما بخشید و ما در هر جای بهشت که بخواهیم برای خود منزل اختیار می‌کنیم.

از ظلم به کسی که علیه تو یاری جز خداوند ندارد بپرهیز و هرگز خود را بر آن آلوده مساز.

سپس آیه 74 سوره زمر را تلاوت کرد: "پس چه خوب است اجر عاملین" و از دنیا رفت.

روایت سوم:

و در روایت دیگری آمده است:

امام زین العابدین(علیه‎السلام) پیش از وفات لحظه‎ای به هوش آمد و پارچه‎ای را که رویش بود کنار زد و فرمود:

قبر مرا حفر کنید تا به زمین سفت برسید. بعد پارچه را روی صورتش کشید و جان به جان آفرین تسلیم کرد.[1]

همه مؤمنان پیامبر اسلام و امیر المؤمنین علیهما السلام را هنگام مرگ می بینند و این بشارتی است که خدای عزوجل به مؤمن در ابتدای ورودش به جهان ابدیت داده است. به این مسأله در قرآن کریم تصریح شده است.

اهمیت این مطلب بدان جهت است که انسان بیدار را برای تولی و تبری می کشاند و تأثیر خودش را برای بهبود سبک زندگی وی می گذارد.

وقتی انسانی بداند که ولایت پذیری باعث سعادتمندی و خوشی وی خواهد بود، پایه های زندگی خود را طبق آن بنا می نماید.

به این روایت نورانی توجه کنیم:

فِی الْکَافِی عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِیهِ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلاَمُ :

یَا عُقْبَةُ لاَ یَقْبَلُ اللَّهُ مِنَ الْعِبَادِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلاَّ هَذَا الْأَمْرَ الَّذِی أَنْتُمْ عَلَیْهِ وَ مَا بَیْنَ أَحَدِکُمْ وَ بَیْنَ أَنْ یَرَى مَا تَقَرُّ بِهِ عَیْنُهُ[1] إِلاَّ أَنْ تَبْلُغَ نَفْسُهُ إِلَى هَذِهِ ثُمَّ أَهْوَى بِیَدِهِ إِلَى الْوَرِیدِ[2] ثُمَّ اتَّکَى وَ کَانَ مَعِی الْمُعَلَّى فَغَمَزَنِی[3] أَنْ سَلْهُ.

فَقُلْتُ: یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَإِذَا بَلَغَتْ نَفْسُهُ هَذِهِ أَیَّ شَیْءٍ یَرَى؟ فَقُلْتُ لَهُ: بِضْعَةَ عَشْرَةَ مَرَّةً:أَیَّ شَیْءٍ؟ فَقَالَ فِی کُلِّهَا:یَرَى لاَ یَزِیدُ عَلَیْهَا.

ثُمَّ جَلَسَ فِی آخِرِهَا فَقَالَ:یَا عُقْبَةُ ! فَقُلْتُ:لَبَّیْکَ وَ سَعْدَیْکَ،فَقَالَ:أَبَیْتَ إِلاَّ أَنْ تَعْلَمَ،فَقُلْتُ:نَعَمْ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّمَا دِینِی مَعَ دِینِکَ فَإِذَا ذَهَبَ دِینِی کَانَ ذَلِکَ[4] کَیْفَ لِی بِکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ کُلَّ سَاعَةٍ،وَ بَکَیْتُ فَرَقَّ لِی فَقَالَ:یَرَاهُمَا وَ اللَّهِ،قُلْتُ:بِأَبِی وَ أُمِّی مَنْ هُمَا؟قَالَ:ذَلِکَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ،یَا عُقْبَةُ لَنْ تَمُوتَ نَفْسٌ مُؤْمِنَةٌ أَبَداً حَتَّى تَرَاهُمَا، قُلْتُ فَإِذَا نَظَرَ إِلَیْهِمَا الْمُؤْمِنُ أَ یَرْجِعُ إِلَى الدُّنْیَا؟ فَقَالَ:لاَ یَمْضِی أَمَامَهُ إِذَا نَظَرَ إِلَیْهِمَا مَضَى أَمَامَهُ فَقُلْتُ لَهُ: یَقُولاَنِ شَیْئاً؟ قَالَ:نَعَمْ یَدْخُلاَنِ جَمِیعاً عَلَى الْمُؤْمِنِ فَیَجْلِسُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عِنْدَ رَأْسِهِ وَ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ عِنْدَ رِجْلِهِ،فَیُکِبُّ[5] عَلَیْهِ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَیَقُولُ یَا وَلِیَّ اللَّهِ أَبْشِرْ أَنَا رَسُولُ اللَّهِ إِنِّی خَیْرٌ لَکَ مِمَّا تَرَکْتَ مِنَ الدُّنْیَا،ثُمَّ یَنْهَضُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَیَقُومُ عَلِیٌّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ حَتَّى یُکِبَّ عَلَیْهِ فَیَقُولَ:یَا وَلِیَّ اللَّهِ أَبْشِرْ أَنَا عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ الَّذِی کُنْتَ تُحِبُّهُ أَمَا لَأَنْفَعَنَّکَ،ثُمَّ قَالَ:إِنَّ هَذَا فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ،فَقُلْتُ:أَیْنَ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ هَذَا مِنْ کِتَابِ اللَّهِ؟قَالَ فِی یُونُسَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هَاهُنَا «الَّذِینَ آمَنُوا وَ کٰانُوا یَتَّقُونَ لَهُمُ الْبُشْرىٰ فِی الْحَیٰاةِ الدُّنْیٰا وَ فِی الْآخِرَةِ لاٰ تَبْدِیلَ لِکَلِمٰاتِ اللّٰهِ ذٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ». 

ترجمه:

عقبه گوید: امام صادق علیه السّلام به من فرمود:
اى عقبه! خداوند در روز قیامت، هیچ چیز را از بندگانش نمى‌پذیرد، مگر این امر (ولایت) را که شما (شیعیان) بر آن هستید، و هیچ یک از شما نخواهد دید آن‌چه را که چشم او را روشن نماید، مگر زمانى که جان او به این‌جا برسد.
سپس با دست مبارک خود به شاهرگ خویش اشاره فرمود، آن‌گاه تکیه داده و نشست.
معلّى که همراه من بود، با چشم اشاره کرد که در این مورد از حضرتش بیشتر بپرسم.
گفتم: اى پسر رسول خدا! هرگاه جان محتضر به این‌جا برسد، چه چیزى را مى‌بیند؟ بیش از ده بار پرسیدم: چه چیزى را مى‌بیند؟
ولى امام در همۀ آن‌ها فرمود: مى‌بیند و چیزى بر آن نیافزود.
سپس در آخرین پرسش نشست و فرمود: اى عقبه!
گفتم: آرى، بفرمایید!
فرمود: گویى دست نخواهى کشید مگر پاسخ سؤال را بدانى‌؟
گفتم: آرى، اى پسر رسول خدا! دین من فقط‍‌ دین شماست. هرگاه دین من برود، میان من و شما جدایى خواهد افتاد. چگونه مى‌توانم در حضور شما باشم و پاسخ خویش نگیرم‌؟! سپس گریان شدم. حضرت چون چنین دید، دلش به حالم سوخت و فرمود: به خدا سوگند! آن دو را مى‌بیند.
گفتم: پدر و مادرم فداى شما باد! آن دو کیستند؟
فرمود: آن‌ها رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و على علیه السّلام هستند. اى عقبه! هیچ مؤمنى نمى‌میرد، مگر این‌که آن‌ها را مى‌بیند.
گفتم: هرگاه مؤمن ایشان را چنین ببیند، آیا دوباره به دنیا باز مى‌گردد؟
فرمود: نه، به جلو پیش خواهد رفت، هرگاه ایشان را ببیند.
گفتم: آیا چیزى به او مى‌گویند؟
فرمود: آرى، هر دو با هم نزد مؤمن آیند. رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در کنار سر و على علیه السّلام در کنار پاى او خواهند نشست، رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله رو به او مى‌کند و مى‌فرماید: اى دوست خدا! بشارت باد بر تو! من رسول خدایم. من از آن‌چه که از دنیا ترک کرده‌اى، براى تو بهترم.
سپس رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله برمى‌خیزد و على علیه السّلام به پاخاسته و رو به او مى‌کند و مى‌فرماید: اى دوست خدا! بشارت باد بر تو. من على بن ابى طالبم، آن کسى که او را دوست مى‌داشتى. آگاه باش که به تو سود خواهم رساند.
سپس امام صادق علیه السّلام فرمود: این حقیقت در کتاب خداى متعال مذکور است.
گفتم: خداوند مرا فداى تو گرداند! در کجاى کتاب خداست‌؟
فرمود: در سورۀ یونس، آن‌جا که خداى متعال مى‌فرماید:«آن کسانى که ایمان آورده و پرهیزگار شدند، براى آن‌ها بشارت باد در زندگى دنیا و جهان آخرت و کلمات خداوند را تغییرى نیست، و این همان رستگارى بزرگ است».

حدیث دوم:

در این حدیث تصریح به رؤیت امام حسن و امام حسین علهما السلام نیز شده است:

 فِی تَفْسِیرِ الْعَیَّاشِیِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحِیمِ قَالَ:قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ عَلَیْهِ السَّلاَمُ: إِنَّمَا أَحَدُکُمْ حِینَ تَبْلُغُ نَفْسُهُ هَاهُنَا یَنْزِلُ عَلَیْهِ مَلَکُ الْمَوْتِ فَیَقُولُ:أَمَّا مَا کُنْتَ تَرْجُو فَقَدْ أُعْطِیتَهُ،وَ أَمَّا مَا کُنْتَ تَخَافُهُ فَقَدْ أَمِنْتَ مِنْهُ وَ یُفْتَحُ لَهُ بَابٌ إِلَى مَنْزِلِهِ مِنَ الْجَنَّةِ وَ یُقَالُ لَهُ: 

انْظُرْ إِلَى مَسْکَنِکَ مِنَ الْجَنَّةِ وَ انْظُرْ هَذَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ عَلِیٌّ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ عَلَیْهِمُ السَّلاَمُ[6]. 

حدیث سوم:

در این حدیث هرکس با حسین علیه السلام ارتباطی داشته قطعا بهشتی است.

وَ عَنْ حُذَیْفَةَ بْنِ اَلْیَمَانِ قَالَ: رَأَیْتُ اَلنَّبِیَّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ آخِذاً بِیَدِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ قَالَ یَا أَیُّهَا اَلنَّاسُ هَذَا اَلْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ أَلاَ فَاعْرِفُوهُ وَ فَضِّلُوهُ فَوَ اَللَّهِ لَجَدُّهُ أَکْرَمُ عَلَى اَللَّهِ تَعَالَى مِنْ جَدِّ یُوسُفَ بْنِ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ هَذَا اَلْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ جَدُّهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ جَدَّتُهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ أُمُّهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ أَبُوهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ عَمُّهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ عَمَّتُهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ خَالُهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ خَالَتُهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ أَخُوهُ فِی اَلْجَنَّةِ وَ هُوَ فِی اَلْجَنَّةِ وَ مُحِبُّوهُمْ فِی اَلْجَنَّةِ وَ مُحِبُّو مُحِبِّیهِمْ فِی اَلْجَنَّةِ[7] .

امام کاظم علیه السلام:

فی قَولِ اللّه ِ عز و جل «یَأَبَتِ اسْتَئجِرْهُ إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَئجَرْتَ الْقَوِىُّ الْأَمِینُ»:

 قالَ لَها شُعَیب:

 یا بُنَیَّةُ هذا قَوِیٌّ قَد عَرَفتِهِ بِدَفعِ الصَّخرَةِ، الأَمینَ مِن أینَ عَرَفتِهِ؟

قالَت: یا أبَتِ، إنّی مَشَیتُ قُدّامَهُ، فَقالَ:

 اِمشی مِن خَلفی فَإِن ضَلَلتُ فَأَرشِدینی إلَى الطَّریقِ، فَإِنّا قَومٌ لا نَنظُرُ فی أدبارِ النِّساءِ.[1]

امام کاظم علیه السلام:

درباره این سخن خداوند عز و جل به نقل از دختر شعیب، خطاب به پدر که: «اى پدر! او (موسى) را استخدام کن؛ چرا که بهترین کسى است که استخدام مى کنى: هم نیرومند [و هم] امانتدار است»: شعیب علیه السلام به دخترش گفت: «دخترم! نیرومندى این مرد را با برداشتن سنگ، دانستى، امانتدارى اش را از کجا دانستى؟ ».

دختر گفت:

 پدرم! من، پیشاپیش او راه مى رفتم. به من گفت:

 پشتِ سرم حرکت کن و اگر اشتباه رفتم، راه را به من نشان بده. زیرا ما مردمانى هستیم که به پشتِ سر زنان، نگاه نمى کنیم.

نکته:

 آنکه چشم چرانی دارد و دنبال ناموس دیگران می افتد از مسیر انبیاء به دور است و بر پیشانیش مهر خائن زده می شود.

چنین شخصی قابل اعتماد نیست و لذا تزویج ناموس به چنین فردی خود خیانتی دیگر است.

امام علی علیه السلام :

 یا أهلَ العِراقِ ، نُبِّئتُ أنَّ نِساءَکُم یُدافِعنَ الرِّجالَ فِی الطَّریقِ ، أما تَستَحیونَ ؟ !

▫️«اى مردم عراق ! خبردار شده ام که زنان شما در گذرگاه ها ، با مردان ، تنه به تنه مى خورند . آیا شرم نمى کنید ؟!»

👌نکات:

۱. طبق این روایت برخی از زنان در زمان امیر المؤمنین علیه السلام، اختلاط با مردان داشتند و این اتفاق به عنوان مشکل اجتماعی مطرح بوده است.

۲. تهییج غیرت مردان توسط حضرت در یک سخنرانی عمومی ، نشان از نقش مثبت مردان در حل معضل اختلاط زنان با مردان غریبه را دارد.

۳. متاسفانه در جامعه ما نهی کنندگان از بی حجابی و اختلاط زنان را مخالف آزادی و نیز فضول و ورود به حریم خصوصی می دانند، در حالی که چنین نهیی ریشه در سیره عملی اهل البیت علیهم السلام دارد و متدینین بر اساس منش و رفتار بزرگانی چون حجت خدای عزوجل و وصی رسول الله صلی الله علیه و آله، رفتار می کنند.

۳. مردانِ بی تفاوت نسبت به حجاب و اختلاط زنان با مردان، مورد سرزنش قرار گرفته اند و دلیل این بی تفاوتی را نبود حیا در مرد می داند.

۴. حیای مرد اقتضا می کند که حریم خصوصی خود یعنی همسرش را حفظ کند و نگذارد این حریم توسط خود زن خدشه دار شود.

۵. بی تفاوتی مرد نسبت به معضل یاد شده، نشان از نبود فضیلت حیا است که شایسته است مردان نسبت به تحلّی و آراسته شدن به آن مردانه اقدام کنند.

📚 الکافی : ج 5 ص 537 ح 6

▫️ اللَّهُمَّ طَهِّرْنِی فِیهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ وَ صَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدارِ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِلتُّقَی وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ بِعَوْنِکَ یَا قُرَّةَ عَیْنِ الْمَسَاکِینِ.

▫️خدایا مرا در این ماه از آلودگیها و ناپاکی‌ها پاک کن، و بر شدنی‌های مورد تقدیرت شکیبایم گردان، و به پرهیزگاری و هم نشینی با نیکان توفیقم ده، به یاری ات ای نور چشم درماندگان.

✅ نکات:

▫️منظور از "دنس" ناپاکی و منظور از"قذر"آلودگی است.  دنس در خصوص گناهان بزرگ و قذر در خصوص گناهان کوچک بکار می رود. با این توضیح، در این فراز از خدا می خواهیم که ما را از گناهان بزرگ و کوچک پاک کند و آثار آن را از ما بردارد. این طهارت به برکت استغفار و توبه حاصل می شود که اگر این دو تحقق یابد، عبد قابلیت پذیرش نعمت را می یابد و لذا معنی "یرسل السماء علیکم مدرارا" و "لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض" تحقق می یابد. پاکی از گناه عامل برخورداری از نعمت های پیش رو است.

▫️خدای عزو جل برای همه ما، اموری را مقدر فرموده که بر اساس حکمت و مصلحت است. عبد الهی باید بر آن مقدرات صبر کند و صبرش به این است که شکایت نکند و بگوید: "الهی رضا برضاک تسلیما لامرک لا معبود سواک"

اگر شکایت از مقدرات الهی شود، عبد در مرحله سقوط از مقام عبودیت و ورود در مرحله ادنی سَبُعیّت خواهد بود‌.

▫️تقوی ورزی به معنی خودنگهداری از گناهان بدون توفیق از جانب باری تعالی امکان ندارد. مراحل تقوی نیاز به توحید محض و احساس وابستگی و نیاز به ذات باری تعالی دارد. اگر عبد در مقام بندگی استقلالی فکر کند و ترک گناه را مستند به قوه و توان خود کند، نشان ضعف در توحید عملی است.

▫️مصاحبت با نیکان به معنی همراهی مداوم با آنان است. از جمله چیزی هایی که خلق انسان را تغییر می دهد، همین همراهی با نیکان است. اخلاق آنان، عقاید آنان، انسان را متحول می کند حتی شنیدن حالات و اخلاق آنان ، انسان را دگرگون می کند.

و منظور از نور چشمی بودن خدا برای بیچارگان، محبوبیت ذات او نزد آنان است. طوری که مساکین همه چیز را برای وصال با او تحمل می کنند. چنین مساکینی در واقع ثروت عظیم توحید را دارند. همه را داده اند تا خدا را داشته باشند.

#حاج_فتحی 

رمضان ماه نزول رحمت الهی ، ماه تقسیم روزی ها و اجل ها و ماهی است که خدای عزوجل میهمان خانه خود بیت الله الحرام را تعیین می کند.

برای بهره مندی بیشتر از فیوضات این ماه شایسته است چند کار ساده را انجام دهیم:

1-  قبل از ماه از گناهان توبه کنیم بهتر است شب اول غسل توبه کرده و صیغه استغفار را بخوانیم یعنی: «اَسْتَغْفِرُاللَّهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ بَدیعُ السَّمواتِ وَالاْرْضِ ذُوالْجَلالِ وَالاْکْرامِ وَ اَسْئَلُهُ اَنْ یَتُوبَ عَلَىَّ».

ترجمه:

 آمرزش مى طلبم از خدا که معبودى جز او نیست، زنده و پاینده است، آفریننده آسمانها و زمین مى باشد، صاحب بزرگى و اکرام است، و از او مى خواهم که توبه ام با بپذیرد. 

در روایت است که امام صادق علیه السلام فرمود:

 اگر مؤمنى در یک روز چهل گناه کبیره دچار شود، آنگاه از روى ندامت و پشیمانى، این استغفار را بخواند، خدا گناهان او را بیامرزد[1].

2-  اگر دینی بر گردن دارید حلالیت بطلبید و اگر به صاحبان حقوق دسترسی ندارید برای آنان آمرزش بخواهید.

3-  تا می توانید در ماه مبارک از سخن بیهوده و لغوی پرهیز کنید.

4-  از نشست و برخاست با انسان های لا ابالی و بی قید و غیر مذهبی پرهیز کنید البته این به معنی بد اخلاقی کردن با آنان نیست.

5-  بیشتر لحظه ها به ذکر و خواندن قرآن بپردازید.

6-  به محرومان و نیازمندان در حد توان کمک کنید.

7-  از مشاجره و نزاع با دیگران پرهیز کنید.

8-  به مجالس وعظ و سخنرانی تشریف ببرید. گاهی یک انقلاب درونی در یک مجلس مذهبی انسان را بیست سال جلو می اندازد.

9-  بعد از ظهرها کمی استراحت کنید تا شب های ماه مبارک را بیشتر به شب زنده داری و مناجات با خدا بگذرانید.

10- سحری به اندازه و از غذای های مغذی و مقوی استفاده کنید. شربت آب لیمو برای رفع تشنگی خوب است و خوردن 21 دانه مویز برای قوت و انرژی در طی روز مناسب است.

در یاد داشت زیر با توجه به متن دعای 44 امام سجادعلیه السلام در صحیفه سجادیه، وظایف روزه داران را لیست کرده ایم.

امید که با رعایت این موارد میهمان خوبی برای خدای مهربان باشیم.

بسم الله الرحمن الرحیم

...وَ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ بِکَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِیکَ، وَ اسْتِعْمَالِهَا فِیهِ بِمَا یُرْضِیکَ حَتَّى لَا نُصْغِیَ بِأَسْمَاعِنَا إِلَى لَغْوٍ، وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَى لَهْوٍ  وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَیْدِیَنَا إِلَى مَحْظُورٍ، وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ، وَ حَتَّى لَا تَعِیَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ، وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ، وَ لَا نَتَکَلَّفَ إِلَّا مَا یُدْنِی مِنْ ثَوَابِکَ، وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِی یَقِی مِنْ عِقَابِکَ، ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِکَ کُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِینَ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِینَ، لَا نُشْرِکُ فِیهِ أَحَداً دُونَکَ، وَ لَا نَبْتَغِی فِیهِ مُرَاداً سِوَاکَ.  اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ قِفْنَا فِیهِ عَلَى مَوَاقِیتِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ بِحُدُودِهَا الَّتِی حَدَّدْتَ، وَ فُرُوضِهَا الَّتِی فَرَضْتَ، وَ وَظَائِفِهَا الَّتِی وَظَّفْتَ، وَ أَوْقَاتِهَا الَّتِی وَقَّتَّ  وَ أَنْزِلْنَا فِیهَا مَنْزِلَةَ الْمُصِیبِینَ لِمَنَازِلِهَا، الْحَافِظِینَ لِأَرْکَانِهَا، الْمُؤَدِّینَ لَهَا فِی أَوْقَاتِهَا عَلَى مَا سَنَّهُ عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِی رُکُوعِهَا وَ سُجُودِهَا وَ جَمِیعِ فَوَاضِلِهَا عَلَى أَتَمِّ الطَّهُورِ وَ أَسْبَغِهِ، وَ أَبْیَنِ الْخُشُوعِ وَ أَبْلَغِهِ.  وَ وَفِّقْنَا فِیهِ لِأَنْ نَصِلَ أَرْحَامَنَا بِالْبِرِّ وَ الصِّلَةِ، وَ أَنْ نَتَعَاهَدَ جِیرَانَنَا بِالْإِفْضَالِ وَ الْعَطِیَّةِ، وَ أَنْ نُخَلِّصَ أَمْوَالَنَا مِنَ التَّبِعَاتِ، وَ أَنْ نُطَهِّرَهَا بِإِخْرَاجِ الزَّکَوَاتِ، وَ أَنْ نُرَاجِعَ مَنْ هَاجَرَنَا، وَ أَنْ نُنْصِفَ مَنْ ظَلَمَنَا، وَ أَنْ نُسَالِمَ مَنْ عَادَانَا حَاشَى مَنْ عُودِیَ فِیکَ وَ لَکَ، فَإِنَّهُ الْعَدُوُّ الَّذِی لَا نُوَالِیهِ، وَ الْحِزْبُ الَّذِی لَا نُصَافِیهِ.  وَ أَنْ نَتَقَرَّبَ إِلَیْکَ فِیهِ مِنَ الْأَعْمَالِ الزَّاکِیَةِ بِمَا تُطَهِّرُنَا بِهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَ تَعْصِمُنَا فِیهِ مِمَّا نَسْتَأْنِفُ‏ مِنَ الْعُیُوبِ، حَتَّى لَا یُورِدَ عَلَیْکَ أَحَدٌ مِنْ مَلَائِکَتِکَ إِلَّا دُونَ مَا نُورِدُ مِنْ أَبْوَابِ الطَّاعَةِ لَکَ، وَ أَنْوَاعِ الْقُرْبَةِ إِلَیْکَ.  اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ جَنِّبْنَا الْإِلْحَادَ فِی تَوْحِیدِکَ وَ الْتَّقْصِیرَ فِی تَمْجِیدِکَ، وَ الشَّکَّ فِی دِینِکَ، وَ الْعَمَى عَنْ سَبِیلِکَ، وَ الْإِغْفَالَ لِحُرْمَتِکَ، وَ الِانْخِدَاعَ لِعَدُوِّکَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ. اللَّهُمَّ اشْحَنْهُ بِعِبَادَتِنَا إِیَّاکَ، وَ زَیِّنْ أَوْقَاتَهُ بِطَاعَتِنَا لَکَ، وَ أَعِنَّا فِی نَهَارِهِ عَلَى صِیَامِهِ، وَ فِی لَیْلِهِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ التَّضَرُّعِ إِلَیْکَ، وَ الْخُشُوعِ لَکَ، وَ الذِّلَّةِ بَیْنَ یَدَیْکَ حَتَّى لَا یَشْهَدَ نَهَارُهُ عَلَیْنَا بِغَفْلَةٍ، وَ لَا لَیْلُهُ بِتَفْرِیطٍ…

 با توجه به فرموده امام زین العابدین عله السلام در دعای مذکور که در هنگام وارد شدن ماه مبارک رمضان ایراد فرموده اند وتوجه در عمق مفاهیم این دعا،می توان این وظایف را برای روزه داران ترسیم کرد:

1. نگاهداری جوارح از آلوده شدن به گناه
2. بکارگیری جوارح در راه انجام چیزهایی که باعث رضایت خدای تعالی است
3. گوش ندادن به لغویات
4. تسریع نکردن در نگاه به لهویات ودوری از آنها
5. دست درازی نکردن به چیزهایی که ازآن منع شده  ایم
6. قدم نگذاشتن در جایی که از ورود به آن منع و دورمان کرده اند
7. پرنکردن شکم از حرام
8. صحبت نکردن مگربه آنچه که آنرا خدای متعال بر ما فرض کرده است
9. به سختی نینداختن خود مگر به چیزی که ما را به  ثواب الهی نزدیک کند
10. انجام ندادن کاری مگر چیزی که ما را از عقاب الهی حفظ کند
11. دوری از ریاء
12. دوری از سمعه
13. عدم مشارکت دادن غیر خدا در اعمال
14. فقط مراد همه باید خدا باشد
15. مراعات اقامه نماز در ساعات خودش با همه حدودش:انجام واجباتش،مراعات وقتش،انجام رکوع وسجود با بهترین کیفیت،داشتن بهترن وکاملترین طهارت برای نماز،مراعات خشوع وخضوع
16. صله رحم وارتباط با کسی که با او قطع رابطه کرده ایم ویا انها با ما قطع رابطه کرده اندبا نیکی به آنان
17. خوبی به همسایگان با نیکی و بخشش به آنان
18. پاک کردن اموال از تبعات با اخراج زکوات (وخمس)
19. سرزدن و مراجعه به کسی که از مادوری و قهر کرده است
20. بخشودن کسانی که به ما ظلم کرده  اند
21. برقراری آشتی با کسی با ما عداوت داشته مگر کسی که با خدا ودرباره خدا دشمنی اش بوده است.
22. تقرب جست به درگاه الهی با اعمالی که پاک کننده از گناهان است
23. دور یا الحاد در توحید
24. دوری از کم کاری وکوتاهی در تمجید حق تعالی
25. دوری از شک در دین
26. دوری از گم کردن راه خدای تعالی
27. دوری از غفلت درباره حرامهای الهی
28. دوری از خدعه های شیطان
29. روزه روز
30. نماز خواندن وتضرع وخشوع و اظهار ذلت در شبهای آن
31. دوری از غفلت در روز وکم کاری در شبش

الهم صل علی محمد وآل محمد وعجل فرجهم

 امام جواد علیه السلام: 

مَوْتُ الاْءنسانِ بِالذُّنُوبِ أکْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالْأجَلِ وَحَیاتُهُ بِالْبِّرِ أکْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمْرِ.

 امام جواد علیه السلام فرمود: 

مرگ انسان به سبب گناه بیش از مگر با اجل است و زندگى به خاطر نیکوکارى بیش از زندگى عُمر و سال است (برخى از گناهان سبب کوتاهى عمر وبرخى از کارهاى نیک سبب طول عمر انسان مى شود). 

 📚 الفصول المهمه ۲۷۴ ۲۷۵

 👌نکته: 

عامل اصلی بسیاری از مرگ ها گناهانی است که انسان را به فنا می دهد. گناهانی چون، ظلم به پایین دست مثل کارگر و اجیر ، حبس مال دیگران، تحقیر و تضعیف مؤمن، دل شکستن، قطع رحم، بی حرمتی به والدین، زنا و رابطه جنسی نامشروع، شرابخواری، قمار و ... از گناهانی هستند که رگ حیات انسان را ابتدا نازک، وانگهی قطع می کند. 

در مقابل، عمل نیک به دلیل این که جلب حب الله و حب الخلق می کند و دعای خیر مؤمنین پشتوانه انسان نیک کردار می شود، تاثیر شگرفی بر طول عمر دارد. 

عَنِ اَلرَّسُولِ اَلْأَکْرَمِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ :

أَنَّ شَهْرَ شَعْبَانَ شَهْرٌ شَرِیفٌ وَ هُوَ شَهْرِی وَ حَمَلَةُ اَلْعَرْشِ تُعَظِّمُهُ وَ تَعْرِفُ حَقَّهُ وَ هُوَ شَهْرٌ یُزَادُ فِیهِ أَرْزَاقُ اَلْعِبَادِ لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ تُزَیَّنُ فِیهِ اَلْجِنَانُ وَ إِنَّمَا سُمِّیَ شَعْبَانَ لِأَنَّهُ یَتَشَعَّبُ فِیهِ أَرْزَاقُ اَلْمُؤْمِنِینَ وَ هُوَ شَهْرُ اَلْعَمَلِ فِیهِ یُضَاعَفُ اَلْحَسَنَةُ بِسَبْعِینَ وَ اَلسَّیِّئَةُ مَحْطُوطَةٌ وَ اَلذَّنْبُ مَغْفُورٌ وَ اَلْحَسَنَةُ مَقْبُولَةٌ وَ اَلْجَبَّارُ جَلَّ جَلاَلُهُ یُبَاهِی بِهِ لِعِبَادِهِ وَ یَنْظُرُ إِلَى صُوَّامِهِ وَ قُوَّامِهِ فَیُبَاهِی بِهِمْ حَمَلَةَ اَلْعَرْشِ . وَ هُوَ شَهْرٌ تَتَضَاعَفُ فِیهِ أَرْزَاقُ اَلْعِبَادِ مِنْ أَجْلِ شَهْرِ رَمَضَانَ، وَ تُزَیَّنُ فِیهِ اَلْجِنَانُ، وَ إِنَّمَا سُمِّیَ شَعْبَانَ لِأَنَّهُ تَتَشَعَّبُ فِیهِ أَرْزَاقُ اَلْمُؤْمِنِینَ وَ تَتَضَاعَفُ فِی حَسَنَاتِهِمْ سَبْعِینَ ضِعْفاً، وَ تُحَطُّ فِیهِ اَلذُّنُوبُ وَ تُغْفَرُ، وَ تُقْبَلُ فِیهِ أَعْمَالُ اَلْخَیْرِ، وَ یَنْظُرُ اَللَّهُ اَلْجَبَّارُ فِیهِ إِلَى صَائِمِی وَ عَابِدِی هَذَا اَلشَّهْرِ فَیُبَاهِی بِهِمْ حَمَلَةَ عَرْشِهِ[1].

ترجمه:

از حضرت رسول اکرم صلّى اللّه علیه و آله نقل شده است که فرمود:

 ماه شعبان ماهى است شریف و آن ماه من است و حاملان عرش الهى آن را تعظیم مى‌نمایند و حق و حرمت آن را مى‌شناسند و آن ماهى است که در آن روزى‌هاى بندگان زیاد مى‌شود و بهشت‌ها را براى ماه رمضان زینت مى‌کنند و ماه شعبان را شعبان نامگذاری کرده‌اند براى آن‌که در آن روزى‌هاى مؤمنان متشعّب و بسیار مى‌گردد و حسنه در آن ماه هفتاد برابر مضاعف مى‌گردد و گناه در آن پست مى‌گردد و آمرزیده مى‌شود و اعمال خیر در آن مقبول مى‌گردد و خداوند جبّار نظر مى‌کند به سوى روزه‌داران و عبادت‌کنندگان این ماه پس مباهات مى‌کند به ایشان با حاملان عرش. 

نکته:

1- در روایت فوق ممکن است روزی مادی و معنوی منظور باشد که در این صورت مؤمنین باید اهتمام بیشتری به بهره مندی از این ماه نمایند.

2. نکته دیگر اینکه تقسیم روزی در این ماه اختصاص به مؤمن دارد نه غیر آن و منظور از مؤمن، کسی است که علاوه بر التزام به اصول و فروع دین ، محبت و ولایت اهل البیت علیهم السلام را نیز دارد.

3. مانع بزرگ بهره مندی از فیوضات این ماه قطعا گناه و ستم خواهد بود. هر گناهی و لو کوچک آن ممکن است، مانع رسیدن این روزی شود. لذا شایسته است مؤمنین مراقبت خود را در این ماه زیادتر نمایند.